Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η εφαρμογή ενός καινοτόμου συστήματος ευφυούς γεωργίας στην καλλιέργεια ροδάκινων στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας στα πλαίσια του προγράμματος SmartPeach.
Η καλλιέργεια ροδάκινων είναι η τρίτη πιο σημαντική σε αξία παραγωγής καλλιέργεια στην Ελλάδα με συνολικό ύψος αξίας ετήσιας παραγωγής 379.886.480 $ από τα οποία τα 93.504.000 $ αφορούν σε εξαγωγή των προϊόντων (FAOSTAT, 2016). Η Ελλάδα είναι στις τρεις πιο σημαντικές χώρες παραγωγής ροδάκινων και νεκταρινιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με μέσο ύψος παραγωγής 911.700 τόνους που αντιστοιχεί στο 22,42% της συνολικής παραγωγής των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Εικόνες 1α και 1β).
Εικόνα 1: Ύψος μέσης ετήσιας παραγωγής ροδάκινων και νεκταρινιών για τα έτη 2016 – 2019: (α) για τις τρεις πιο σημαντικές χώρες παραγωγούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (β) της Ελλάδας σε σχέση με τη συνολική παραγωγή των χωρών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (πηγή: Eurostat).
Συνολικά, στην Ελλάδα υπάρχουν 20.192 οπωρώνες ροδακινιάς, οι οποίοι εντοπίζονται κατά κύριο λόγο στους Νομούς Ημαθίας και Πέλλας, όπως αποτυπώνεται στην Εικόνα 2, γεγονός που καταδεικνύει τον ιδιαίτερο ρόλο της καλλιέργειας ροδάκινων στις περιοχές αυτές και τον αντίκτυπο της στην τοπική και στην εθνική οικονομία.
Εικόνα 2: Στοιχεία παραγωγής ροδακινιάς των Νομών Ημαθίας και Πέλλας σε σχέση με την υπόλοιπη Ελλάδα: Εκτάσεις οπωρώνων, αριθμός καλλιεργούμενων δένδρων ροδακινιάς και ύψος παραγωγής σε τόνους ροδάκινου, για το έτος 2018 (πηγή: Ελληνική Στατιστική Υπηρεσία).
Η διαδικασία παραγωγής του ροδάκινου στις ανωτέρω περιοχές, αντιμετωπίζει μια σειρά προκλήσεων λόγω εντομολογικών εχθρών και ασθενειών και έλλειψης αρδευτικού νερού οι οποίες εντείνονται και από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Η παραδοσιακή προσέγγιση των παραγωγών βασίζεται στην εμπειρική λήψη αποφάσεων που οδηγεί σε αυξημένη χρήση εισροών (φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων, λιπασμάτων, νερού) αυξάνοντας το κόστος παραγωγής, διακινδυνεύοντας τη συνολική ποιότητα παραγόμενων προϊόντων, αλλά και προκαλώντας ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα και μείωση των φυσικών πόρων.
Στόχοι Smartpeach #
Λύση στο παραπάνω πρόβλημα εκτιμάται ότι θα δώσει η εφαρμογή ενός καινοτόμου συστήματος ευφυούς γεωργίας στην καλλιέργεια ροδάκινων, το οποίο θα εφαρμοστεί στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, στα πλαίσια του έργου SmartPeach. Πρόκειται για ένα σύστημα ευφυούς γεωργίας που παράγει συμβουλές σχετικά με την άρδευση και φυτοπροστασία βασιζόμενο σε εξειδικευμένα μοντέλα πρόβλεψης που τροφοδοτούνται από ένα ευρύ φάσμα δεδομένων (στοιχεία από αγρο-μετεωρολογικούς σταθμούς, δορυφορικά δεδομένα Sentinel 2, επιτόπιες καταγραφές). Το σημαντικότερο του πλεονέκτημα είναι ότι δεν προϋποθέτει επενδύσεις από την πλευρά των καλλιεργητών για την αγορά εξοπλισμού. Tο SmartPeach είναι επικεντρωμένο στην καλλιέργεια ροδακινιάς που είναι από τις πιο σημαντικές καλλιέργειες στην Ελλάδα, ενώ αποτελεί σημαντικό εξαγώγιμο προϊόν της χώρας μας. Στο συγκεκριμένο έργο έγινε εφαρμογή του συστήματος ευφυούς γεωργίας σε δύο αγροτικούς συνεταιρισμούς που βρίσκονται στους νομούς Ημαθίας και Πέλλας όπου εντοπίζεται σχεδόν το σύνολο της παραγωγής ροδάκινων στην Ελλάδα. Σύμφωνα με την έρευνα που έχει γίνει, υπολογίζεται ότι το ετήσιο κέρδος των παραγωγών από την εφαρμογή του προτεινόμενου συστήματος ευφυούς γεωργίας ανέρχεται στα 158 € ανά στρέμμα, το οποίο προκύπτει από την μείωση του συνολικού κόστους παραγωγής κατά 25% και την αύξηση της αξίας του παραγόμενου προϊόντος κατά 10%.
Η εφαρμογή του SmartPeach στο σύνολο των παραγωγών των δύο αγροτικών συνεταιρισμών μπορεί να αποδώσει συνολικό οικονομικό όφελος της τάξης των 4.582.000 € ανά έτος. Το οικονομικό όφελος από την καθολική εφαρμογή του SmartPeach στις καλλιέργειες ροδακινιάς της χώρας μας, υπολογίζεται ότι φτάνει τα 62.541.772 € ετησίως.
Πηγή: #
- FAOSTAT: https://www.fao.org/faostat/en/#data
- Ελληνική Στατιστική Αρχή: https://www.statistics.gr/el/statistics/agr
- Eurostat: https://ec.europa.eu/eurostat/data/database
